İnsan bozayı çatışmasının araştırılması: Bu da ne ola ki !
Türkiye’de, Doğu Karadeniz ve Batı Karadeniz'de bozayı ile kırsalda yaşayan halk arasında son zamanlarda artan çatışmalar rapor edilmiştir. Artvin'de yaptığımız çalışmada insan-ayı çatışmasını belgelemeyi, insanların tepkilerini ve davranışlarını anlamayı, boz ayıların yerel olarak hangi yaşam alanlarını kullandıklarını ve günlük hareket alışkanlıklarını tespit etmeyi ve zararı önleyici mevcut yöntemleri değerlendirmeyi amaçlamıştır. Çalışma büyük bir vadi sistemince belirlenmiş bir çekirdek alandan bütün Artvin iline uzanan farklı ölçeklerdeki alanlarda yürütülmüştür.
Yakın karşılaşma, yaralanma ve zarar verileri; resmi kayıtlar, literatür ve yörede yaşayan insanlarla yüzyüze görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Ayının varlığı ve etkinliği, yakalama ve radyo vericisi takmayı da içeren çeşitli yöntemlerle izlenmiştir.
Görüşmeler göstermiştir ki köylülerin büyük bir kısmı (% 95) boz ayıların son zamanlarda daha fazla problem haline geldiğine inanmaktadır. Köylülerin %6’ sı boz ayının tam korunmasını isterken, %38’i şartlı olarak korunmasını onaylamaktadır. İnsan(lar)la ayıların yakın karşılaşmalarının üçte ikisinden daha fazlasında taraflar zarar görmeden ayrılmaktadır. Nadiren gerçekleşen ayı saldırılarında çoğunlukla kışkırtılmış ayılar, ara sıra insanlarda ölümcül olan yaralanmalara sebep olmaktadır. Çalışma alanında bir kaç ayının 2002-2005 yılları arasında vurularak öldürüldüğü bulunmuştur.
Zarar çoğunlukla yazın sonlarında tarla ürünlerinde ve meyve ağaçlarında, baharda ise arı kovanlarında olmaktadır. Köylüler tarafından alınan ayılara karşı alınan önlemler etkililik açısından çeşitlilik göstermektedir. Bu nedenle modern dışlama ve korkutma yöntemlerinden örneğin elektroşoklu veya elektrikli çit sisteminin sorunlu alanlarda kullanılması insan-ayı çatışmasını azaltacaktır.
